84
85
85
Kazimierz Damian Bąbiński
Kazimierz Damian Bąbiński

Kazimierz Damian Bąbiński, ps. Luboń, Orlica, Maciej Boryna, Zrąb, Krzysztof (s. Rudolfa i Marii, ur. 17 października 1896 w Stopnicy, zm. 23 września 1970 w Szczecinku) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, komendant Okręgu Armii Krajowej "Wołyń", twórca i pierwszy dowódca 27 Dywizji Wołyńskiej Armii Krajowej, żołnierz I Brygady Legionów, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej i polskiej wojny obronnej w 1939 roku.

W 1914 wstąpił do I Brygady Legionów. Podczas bitwy pod Krzywopłotami, walcząc w II batalionie I Brygady Legionów, został ciężko ranny. Po wyleczeniu został przydzielony do 5 Pułku LP i wziął udział w walkach pod Styrem na Wołyniu. W bitwie pod Kostiuchnówką ponownie ciężko ranny.

W lipcu 1917, po odmowie złożenia przysięgi na wierność obcym monarchom opuścił szeregi wojska i podjął prace konspiracyjną w Polskiej Organizacji Wojskowej. W listopadzie 1918 zameldował się ponownie w 5 Pułku LP i wraz z nim ruszył na odsiecz Lwowa. W 1919 został wyznaczony do kadry 1 Dywizji Piechoty Legionów formującej się w Komorowie. Następnie w stopniu podporucznika jako dowódca 5 kompanii brał udział w walkach o Lidę i w zdobyciu Wilna, brał także udział w Wyprawie kijowskiej.

W sierpniu 1920 został adiutantem dowódcy II batalionu 5 Pułku LP, majora Wincentego Kowalskiego. Brał udział w bitwie o Białystok i bitwie nad Niemnem.

W latach 1922–1925 był oficerem (w stopniu kapitana) sztabu 1 Dywizji Piechoty Legionów w Wilnie. Następnie został przeniesiony do Nowych Święcian na stanowisko dowódcy kadry instruktorskiej Batalionu KOP "Nowe Święciany" gdzie służył do 1929. W tym samym roku awansowany do stopnia majora i objął dowództwo II batalionu 5 Pułku LP, którym dowodził do 1932. Przeniesiony do Nowych Trok został dowódcą XXII batalionu Korpusu Ochrony Pogranicza W styczniu 1937 awansował do stopnia podpułkownika i objął dowództwo 5 Pułku LP.

27 sierpnia 1939 razem z 1 Dywizją Piechoty (dowodząc 5 Pułkiem LP będącym w jej składzie). walczył pod Pułtuskiem, bronił przeprawy na Bugu pod Wyszkowem oraz w rejonie Stoczka, a ostatni bój stoczył pod Seroczynem. Dostał się do niewoli niemieckiej, z której uciekł i przedostał się do Warszawy gdzie w listopadzie 1939 gen. Stefan Rowecki mianował go szefem Wydziału Piechoty i Wyszkolenia w Oddziale III Sztabu Głównego Komendy Związku Walki Zbrojnej.

W lipcu 1942 Komendant Sił Zbrojnych w kraju wydzielił z obszaru lwowskiego samodzielny Okręg Wołyń AK, którego komendantem został ppłk Kazimierz Bąbiński. W 1943 awansował do stopnia pułkownika.

W kwietniu 1943 r. Komendant Okręgu AK Wołyń płk Kazimierz Bąbiński "Luboń" nakazał

"a) Tworząca się samorzutnie wołyńska samoobrona na terenach zagrożonych uniemożliwia lub co najmniej utrudnia dalsze napady rezunów. Na dowódców wszystkich szczebli kładę obowiązek wzięcia w swoje ręce inicjatywy w organizowaniu samoobrony, nie dekonspirując swoich związków organizacyjnych. Na nas jako kadrę dowódczą spadł obowiązek i odpowiedzialność za obronę Polaków na Wołyniu, gdyż już się krew polska nie z naszej winy polała.

b) zakazuję stosowania metod jakich stosują ukraińskie rezuny. Nie będziemy w odwecie palili ukraińskich zagród lub zabijali ukraińskich kobiet i dzieci. Samoobrona ma bronić się przed napastnikami lub atakować napastników, pozostawiając ludność i jej dobytek w spokoju."

Jednocześnie "Luboń" zakazywał współpracy w ramach samoobrony z Niemcami (w tym wstępowania do policji niemieckiej) i partyzantką sowiecką.

15 stycznia 1944 płk Bąbiński na hasło "Burza", zarządził mobilizację sił zbrojnych okręgu, w wyniku czego powstała 27 Wołyńska Dywizja AK licząca około 6,5 tys. żołnierzy.

W lutym 1944 objął stanowisko w III Oddziale Sztabu Głównego AK w Warszawie, a dowództwo 27 Wołyńskiej Dywizji AK przekazał ppłk Janowi Wojciechowi Kiwerskiemu "Oliwa". Za dowodzenie i walkę na Wołyniu płk Kazimierz Bąbiński oznaczony został Krzyżem Złotym Orderu Wojennego Virtuti Militari. 2 listopada 1945 został aresztowany i więziony. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie skazany na 6 lat więzienia. Zwolniony z więzienia w 1947 na mocy amnestii. Aresztowany ponownie w 1947, skazany wyrokiem WSR Warszawa na 10 lat więzienia. Zwolniony z więzienia na mocy amnestii z dn. 16 grudnia 1953, zamieszkał w Szczecinku gdzie pracował jako referent w Rejonie Przemysłu Leśnego.

Zrehabilitowany orzeczeniem Sądu Wojewódzkiego dla m.st. Warszawy z dn. 7 sierpnia 1958 r.

Zmarł 23 września 1970 w Szczecinku i został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.


Odznaczenia

  • Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari (1944)
  • Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari (1921)
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1938)
  • Krzyż Niepodległości (1939)
  • Złoty Krzyż Zasługi (1928)