1170
2372
2372
Franciszek Kleeberg
Franciszek Kleeberg
Franciszek Kleeberg

Franciszek Kleeberg ur. 1 lutego 1888 w Tarnopolu, zm. 5 kwietnia 1941 1941 w Weisser Hirsch k. Drezna – generał dywizji Wojska Polskiego.

Był synem Emiliana, powstańca z 1863 i oficera kawalerii C. K. Armii, i Józefiny Kuschée (Couschée) oraz starszym bratem Julisza, generała brygady WP. Po ukończeniu Korpusu Kadetów w Hranicach i złożeniu matury w Wiedniu, kontynuował naukę w Akademii Wojskowo-Technicznej w Mödling, do której wstąpił w 1905.

W maju 1915 otrzymał przydział do Legionów Polskich. W tym też roku powierzono mu funkcję szefa Sztabu II Brygady Legionów. W czerwcu 1916 został szefem Sztabu III Brygady Legionów. W okresie od lutego do lipca 1917 podczas prowadzenia szkolenia Legionów Polskich przez Niemców w Królestwie był m.in. zastępcą dowódcy 1 Pułku Artylerii w Górze Kalwarii i jednocześnie komendantem Zjednoczonych Szkół Artylerii, po czym do końca 1917 służył w Inspektoracie Wyszkolenia Polskiej Siły Zbrojnej. Do kwietnia 1918 pełnił funkcję komendanta Kursu Wyszkolenia Artylerii w Garwolinie. W związku z prośbą o zmianę obywatelstwa austriackiego na polskie, w czerwcu 1918 został karnie przeniesiony do armii austro-węgierskiej i przydzielony do Sztabu 54 Brygady Piechoty.

Do Wojska Polskiego został przyjęty w grudniu 1918. Otrzymał przydział do Sztabu Generalnego. Następnie do marca 1919 był szefem Sztabu Dowództwa "Wschód" na czele którego stał gen. Tadeusz Rozwadowski. W lipcu 1920 został szefem Sztabu 1 Armii, a 15 sierpnia – szefem Sztabu Grupy Operacyjnej gen. Kazimierza Raszewskiego.

7 października 1920 wyznaczony został na stanowisko szefa Sztabu Okręgu Generalnego "Poznań" w Poznaniu. Do maja 1924 pełnił obowiązki dowódcy 14 Dywizji Piechoty. W tym też okresie ukończył kurs informacyjny dla wyższych dowódców. Od czerwca 1924 do października 1925 przebywał we Francji, gdzie studiował: w École Supérieure de Guerre, Centrum Wyszkolenia Piechoty w Wersalu oraz w Centrum Wyszkolenia Artylerii w Metzu. Po powrocie do kraju został II dyrektorem nauk w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie. W 1927 powrócił do służby liniowej, obejmując dowodzenie 29 Dywizją Piechoty stacjonującą w Grodnie.

1 stycznia 1928 prezydent RP, Ignacy Mościcki awansował go na generała brygady. z dnia 1 stycznia 1928 i lokatą 12.

W 1936 mianowano go na stanowisko dowódcy Okręgu Korpusu nr III w Grodnie, a w 1938 – dowódcy Okręgu Korpusu nr IX w Brześciu nad Bugiem. Stanowisko to zajmował do 8 września 1939.

Od 9 września dowodził Samodzielną Grupą Operacyjną "Polesie". Pod Jabłonią i Milanowem pobił wysunięte kolumny oddziałów Armii Czerwonej. 5 października 1939, po pięciodniowych walkach z Wehrmachtem pod Kockiem, złożył broń jako ostatni polski generał. Pozostał jedynym dowódcą SGO bez porażki – przeciwnik pod Kockiem został pobity, a Kleeberg został zmuszony do podpisania kapitulacji tylko z powodu braków w zaopatrzeniu i amunicji. Po bitwie dostał się do niewoli niemieckiej. Przebywał w Oflagu IVB w twierdzy Königstein koło Drezna. Zmarł 5 kwietnia 1941 w szpitalu wojskowym w Weisser Hirsch. Został pochowany na cmentarzu w Neustadt. Prezydent RP, na wniosek Naczelnego Wodza, z dniem 1 stycznia 1943 pośmiertnie awansował go do stopnia generała dywizji. W 1969 prochy gen. Franciszka Kleeberga przewieziono do kraju i 5 października złożono na cmentarzu Wojennym w Kocku.