Palemka - naszywka na kołnierzu mundurów MO

Milicja Obywatelska (MO) – oficjalna nazwa policji reżimowej w PRLw latach 1944-1990. Planowana dekretem z 27 lipca 1944, który jednak nie wszedł w życie z powodu sprzeciwu oficerów radzieckich. Utworzona ostatecznie dekretem z 7 października 1944, głównie z bojówkarzy Armii Ludowej [w większości analfabetów ] pod kierownictwem Franciszka Jóźwiaka. Milicję następnie podporządkowano Ministerstwu Bez­pie­czeń­stwa Publicznego, od 1955 zaś Ministerstwu Spraw Wewnętrznych. Od marca 1946 do końca lat czterdziestych dwudziestego wieku terenowe jednostki MO wraz z oddziałami LWP, KBW, WOP, UB i ORMO pod­po­rząd­ko­wa­ne były wojewódzkim komisjom bez­pie­czeń­stwa, podległym Państwowej Komisji Bezpieczeństwa.

W 1956 ponownie powiązano milicję ze służbami wewnętrznymi, lecz tym razem to MO miała pozycję "dominującą". W Komendach MO utworzono stanowiska zastępców komendantów MO ds. Służby Bezpieczeństwa. Służbę Bezpieczeństwa połączono z milicją tymi samymi mundurami, nadawano stopnie MO w praktyce ukrywając napiętnowaną po 1956 roku bezpiekę, będącą zawsze "formacją w formacji" pod płaszczem milicji.

Oprócz zadań związanych z bezpieczeństwem i zwalczaniem przestępczości używana była w walce z opozycją i manifestacjami oraz społeczeństwem, skutkiem czego zwłaszcza w latach osiemdziesiątych była negatywnie postrzegana w społeczeństwie, a jej funkcjonariusze niekiedy poddani społecznemu ostracyzmowi. Pewne próby uzyskania autonomii w ramach związków zawodowych w 1981 zostały przekreślone przez sytuację stanu wojennego.

Milicjant w grudniu 1970

Ze względu na zadania, które przewidziano dla MO, takie jak ewentualne działanie przeciwpartyzanckie formacja ta aż do chwili swojego rozwiązania była silnie uzbrojona między innymi w transportery opancerzone BTR-60 z ciężkimi karabinami maszynowymi oraz w bardzo duże ilości karabinków AK mało przydatnych do zwalczania przestępców na terenach zurbanizowanych ze względu na ogromną energię początkową pocisku naboju 7,62 x 39 mm wz. 43, który z łatwością mógł przebijać cienkie ściany budynków i ranić osoby postronne.

Przekształcona w kwietniu 1990 w Policję.

Komendanci główni Milicji Obywatelskiej

• Franciszek Jóźwiak (październik 1944 - marzec 1949)
• Józef Konarzewski (marzec 1949 - grudzień 1953)
• Stanisław Wolański (grudzień 1953 - czerwiec 1956)
• Ryszard Dobieszak (czerwiec 1956 - lipiec 1965)
• Tadeusz Pietrzak (lipiec 1965 - sierpień 1971)
• Kazimierz Chojnacki (wrzesień 1971 - maj 1973)
• Marian Janicki (maj 1973 - luty 1978)
• Stanisław Zaczkowski (luty 1978 - październik 1981)
• Józef Beim (październik 1981 - kwiecień 1987)
• Zenon Trzciński (maj 1987 - maj 1990)

http://www.sw.org.pl/notes.html

Dekret
z 15 sierpnia 1944
o ustanowieniu Milicji Obywatelskiej

Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego

Publikator: Dz. U. 1944, nr 2, poz. 2.

Na podstawie ustawy Krajowej Rady Narodowej z dnia 15 sierpnia 1944 r. o tymczasowym trybie wydawania dekretów z mocą ustawy Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego postanawia, a Prezydium Krajowej Rady Narodowej zatwierdza, co następuje: