29
33
30
31
Towarzystwo Radiotechniczne „ELEKTRIT”

Towarzystwo Radiotechniczne „ELEKTRIT” było największym przed­się­bior­stwem w Wilnie i na Wileńszczyznie w latach międzywojennych. Zatrudniało 1100 pracowników, produkowało odbiorniki radiowe, zasilacze, wzmacniacze i podzespoły radiotechniczne.

"ELEKTRIT" powstał w Wilnie, przy ulicy Wileńskiej 24 w 1925r., początkowo jako sklep i warsztat radiotechniczny, prowadzący sprzedaż, instalację i naprawy importowanego sprzętu radiowego. W 1927 r. firma zaczyna montować i sprzedawać proste odbiorniki własnej konstrukcji. Ogromne zainteresowanie odbiornikami, spowodowane w dużym stopniu uruchomieniem w 1928 r. stacji Polskiego Radia w Wilnie, zachęciło firmę do rozpoczęcia własnej produkcji podzespołów radiowych (kondensatory, transformatory, głośniki, obudowy). W 1934 r. "Elektrit" rozpoczyna produkcję odbiorników na licencji wiedeńskiej firmy "Minerwa" w nowym zakładzie przy ul. gen. Szeptyckiego.

W 1936 r. jest to już największy producent odbiorników w kraju, nowoczesna fabryka o powierzchni ponad 10 tys. m2, z własną elektrownią, stolarnią, bogato wyposażonym działem mechanicznym i laboratoriami. Montaż odbywa się systemem taśmowym przy wykorzystaniu 6 linii produkcyjnych. Roczna produkcja odbiorników wynosi 54.000 szt., wartość produkcji 1,2 mln dolarów a zatrudnienie ok. 1.100 pracowników. Odbiorniki montowane były prawie w całości z polskich podzespołów, tylko 20% elementów pochodziło z importu. Od 1937 r. "Elektrit" zaczął - jako jedyny polski producent - eksportować odbiorniki radiowe, m.in. do Indii, Afryki Południowej, na Bliski Wschód. Firma brała udział we wszystkich ważniejszych targach i wystawach międzynarodowych, zdobywając wyróżnienia i medale.

Działalność fabryki kończy wybuch II wojny światowej. Po zajęciu Wilna przez ZSRR zakłady wraz z personelem, maszynami, wyrobami i materiałami zostają wywiezione do Mińska. Tutaj, na polecenie władz radzieckich załoga uruchamia w 1940 r. produkcję radioodbiorników, wykorzystując przywiezione podzespoły i rosyjskie lampy. W 1941 r. zakład zostaje zniszczony przez Niemców. Po zakończeniu wojny fabrykę uruchomiono powtórnie w 1946 r. (za pomocą niewielu pozostałych pracowników wileńskich zakładów) pod nazwą Zakład Radiowy im. W. Mołotowa". Produkowała odbiorniki radiowe "Mińsk" o wyglądzie naśladującym przedwojenne "Elektrity".