Kościół św. Piotra i Pawła w Sokalu

Sokal - miasto na Wołyniu, nad Bugiem, w obwodzie lwowskim, do 1951 w Polsce, do 1945 w województwie lwowskim, w powiecie sokalskim, do 1951 część Sokala (wieś Żwirka) w województwie lubelskim; około 21,5 tys. mieszk.(2007).

Do roku 1914 linia kolejowa oraz przejście graniczne Galicji i Rosji.

Miasto założone przez księcia mazowieckiego Ziemowita w 1424 roku na prawie magdeburskim.

Pierwsze wzmianki o Sokalu pochodzą z XI w., jako o ważnym mieście w księstwie włodzimierskim. W 1366 r. dostało się pod panowanie Polski piastowskiej. W 1410 r. weszło w skład województwa bełskiego.

Dawniej klasztor oo. Bernardynów na Zabużu - dzisiaj więzienie

2 sierpnia 1519 klęska wojsk polsko-litewskich pod wodzą hetmana wielkiego litewskiego Konstantego Ostrogskiego w bitwie pod Sokalem z Tatarami. Fryderyk Herburt bronił przed Tatarami w otwartym polu miasta Sokal, swoją walkę zakończył bohaterską śmiercią w Bitwie pod Sokalem, zostawiając pięcioro dzieci. Polski poeta okresu baroku Mikołaj Sęp-Szarzyński w kilkadziesiąt lat później poświęcił Fryderykowi swój poemat "Pieśń o Fridruszu, co pod Sokalem zabit"

Po pierwszym rozbiorze znalazło się w zaborze austriackim, w prowincji Lodomeria.

19 października 1918 Sokal znalazł się w Zachodnioukraińskiej Republice Ludowej, następnie do Polski. W okresie międzywojennym znajdował się w województwie lwowskim, w powiecie sokalskim. Od 1939 r. należał do ZSRR, a od 1941 do Generalnego Gubernatorstwa. Od 1944 część Sokala (wieś Żwirka) należała do Polski, po czym od 15 lutego 1951, w ramach umowy o zamianie granic do Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej będącej częścią ZSRR.

Pierwotne miejsce kultu Matki Bożej Sokalskiej. Święty obraz został przeniesiony do Sanktuarium w Hrubieszowie.

Aneksja z 1951r.

Tereny podlegające pod umowę o zamianie granic z 1951r.

Była to największa w historii powojennej Polski i jedna z największych w historii powojennej Europy korekta graniczna. Dotyczyła wymiany terenów o powierzchni 480 km² (obszar powierzchniowo zbliżony do Warszawy).

• ZSRR odstąpił Polsce, polskie tereny zabrane na mocy paktu Ribbentro-Mołotow, fragment ówczesnego obwodu drohobyckiego należącego do USRR (obecnie jest to miasto Ustrzyki Dolne oraz wsie : Czarna , Lutowiska, Krościenko, Bandrów Narodowy, Bystre, Liskowate, wraz z terenami okolicznymi)
• Polska odstąpiła ZSRR fragment województwa lubelskiego z miejscowościami Bełz (obecnie Белз), Uhnów (Угнів), Krystynopol (Червоноград), Waręż (Варяж), Chorobrów (Хоробрів) oraz lewobrzeżną część Sokala – Żwirkę (Жвирка), wraz z linią kolejową Rawa Ruska – Krystynopol. Obecnie miasta te znajdują się na terenie rejonu sokalskiego w obwodzie lwowskim.

Dawniej Kościół Parafialny rzymsko-katolicki - dzisiaj cerkiew

Wedle postanowień umowy cały majątek nieruchomy (budynki, kołchozy, infrastruktura, linie kolejowe) przechodził wraz z terytorium na rzecz nowego właściciela. Państwo odstępujące nie mogło w związku powyższym rościć żadnych pretensji o rekompensatę. Państwo odstępujące zachowywało prawo do majątku ruchomego (sprzętu rolniczego, taboru kolejowego, inwentarza żywego) pod warunkiem wywiezienia go.

Ludność z żyznych okolic Sokala została pod koniec 1951 roku siłą przesiedlona w Bieszczady w ramach "Akcji H-T"a powodem wymiany były złoża węgla kamiennego na Sokalszczyźnie.

Pierwotnie wymiana miała dotyczyć większego obszaru, Polsce miała przypaść także miejscowość Niżankowice oraz linia kolejowa Przemyśl-Zagórz, w zamian za co ZSRR zażądał dopłaty w złocie. Wobec odmowy strony polskiej dokonano korekty tylko 480 km², a fragment linii kolejowej pozostał na terenie ZSRR (dziś znajduje się na terytorium Ukrainy).Była to kolejna zdrada władz komunistycznych „polskich” [PZPR] które nie chciały dać łapówki ZSRR w złocie, gdyż same były nim zainteresowane dla siebie i dzięki temu Polska nie odzyskała tych terenów do dzisiaj.