489
492
489
492
Bitwa pod Kockiem

Bitwa pod Kockiem to ostatnia bitwa wojny obronnej stoczona od 2 do 6 października 1939r.

SGO "Polesie", która zorganizowana została w połowie września z nadwyżek rezerwistów i ochotników oraz poleskich oddziałów, otrzymała zadanie polegające na osłonie od północy sił koncentrujących się we wschodniej części Polski. Drugim zadaniem była osłona Polesia. Po walkach z niemiecką 2 DZmot pod Kobryniem, toczonych w dniach 16 - 18 września grupa ruszyła w okolice Kamienia Koszyrskiego, skąd zamierzała przez Włodawę dotrzeć do oblężonej Warszawy. Wobec kapitulacji stolicy dowództwo grupy postanowiło opanować składy amunicji w Dęblinie i przedostać się w Góry Świętokrzyskie.

W dniu 28 września w skład SGO "Polesie" wchodziły:

  • 60 DP - dowódca pułkownik Adam Epler
  • 50 DP "Brzoza" - dowódca pułkownik Ottokar Brzoza-Brzezina
  • Dywizja Kawalerii "Zaza" - dowódca generał Zygmunt Podhorski
  • Podlaska Brygada Kawalerii - dowódca generał Ludwik Kmicic-Skrzyński

29 września

Polacy - SGO "Polesie" wyruszyła z rejonu Włodawy w kierunku na Parczew i Milanów.

30 września

Polacy - mimo otrzymanej wiadomości o kapitulacji Warszawy gen. F.Kleeberg zdecydował kontynuować działania w kierunku na Dęblin by opanować składy amunicyjne w Stawach i przejść w Góry Świętokrzyskie.
Niemcy - 13 DZmot ruszyła z Dęblina w kierunku wschodnim

1 października

Niemcy - wieczorem 13 DZmot osiągnęła rejon Przytoczno - Stoczek - Charlejów.

2 października

13 DZmot uderzyła od południa przez Kock, Charlejów na Serokomlę, Wolę Gułowską i Adamów. 29 DZmot nacierała od północy z Żelechowa przez Radoryż na stację kolejową Krzywda. Straże przednie 13 DZmot zostały zatrzymane pod Serokomlą i odrzucone przez część Brygady Kawalerii "Plis", a pod Kockiem przez 179 pp (50 DP).

3 października

Oddziały polskie ruszyły do natarcia: 50 DP uderzyła na Stoczek; Brygada Kawalerii "Edward" na wieś Poznań pod Kockiem. Wskutek słabego wsparcia artylerii natarcie polskie załamało się w silnym ogniu artylerii niemieckiej. 50 DP otrzymała rozkaz przesunięcia się w nocy do rejonu Adamów - Burzec, 60 DP przeszła do lasów na północ od Woli Gułowskiej, BK "Plis" obsadziła rejon Czarna - Wola Gułowska, a BK "Edward" - Turzystwo - Lipiny - Grabów Szlachecki.

4 października

13 DZmot i 29 DZmot otrzymały zadanie zniszczenia SGO "Polesie" w rejonie Wola Gułowska - Adamów - Krzywda. Natarcie planowane było na 6 października 13 DZmot w godzinach popołudniowych silnym natarciem wyrzuciła BK "Plis" z Woli Gułowskiej i utworzyła w rejonie cmentarza i klasztoru silny punkt oporu. 29 DZmot przeszła w rejon Żelechowa i przygotowała się do natarcia.

5 października

SGO "Polesie" przeszła do działań zaczepnych, by przed nadejściem nowych sił niemieckich rozbić 13 DZmot. 50 DP miała utrzymać Adamów i Krzywdę, BK "Plis" - utrzymać skraj Lasów Hordzieszka, a 3 psk - utrzymać skrzyżowanie dróg w rejonie Grabowa Szlacheckiego. 60 DP wzmocniona BK "Edward" uderzyła na cmentarz i klasztor w Woli Gułowskiej i Helenów. BK "Edward" wsparta I/183 pp dokonała głębokiego rajdu na tyłach przeciwnika przez m. Niedźwiedź, Budziska, Charlejów. Wobec braku amunicji i szans na kontynuowanie walki po południu nawiązanie rozmów o kapitulacji SGO "Polesie".

6 października

Do godziny 1.00 w nocy trwa wymiana ognia między wojskami polskimi a niemieckimi (wojsko polskie wystrzeliwuje resztę amunicji), ok. 2.00 parlamentariusze polscy przekazują uzgodniony tekst aktu kapitulacji. O godz. 10.00 we wsi Czarna rozpoczyna się składanie broni. Przed złożeniem broni żołnierzom odczytano pożegnalny rozkaz gen. Franciszka Kleeberga.

Bitwa pod Kockiem
Mapa Bitwy pod Kockiem