61
53
53
Maurice Gustave Gamelin
Maurice Gamelin wraz z Edwardem Śmigłym-Rydzem (z lewej) w 1936 r.
Maurice Gamelin wraz z Edwardem Śmigłym-Rydzem (z lewej) w 1936 r.

Maurice Gustave Gamelin (ur. 20 września 1872 w Paryżu, zm. 18 kwietnia 1958 tamże, pochowany na Cmentarzu Passy) – francuski generał.

Uczestnik I wojny światowej, m.in. walczył w I bitwie nad Marną we wrześniu 1914. 1914-1916 oficer sztabowy naczelnego dowódcy wojsk francuskich marszałka Josepha Joffre. W latach 1916-1918 dowódca kolejno brygady, dywizji piechoty i grupy operacyjnej.

Doradca wojskowy w Polsce podczas wojny polsko-bolszewickiej. Szef misji wojskowej w Brazylii. 1925-1928 naczelny dowódca wojsk francuskich w Syrii. 1930 zastępca szefa Sztabu Generalnego armii, 1931 szef Sztabu Generalnego, 1938 naczelny wódz. W maju 1939 roku podpisał z polskim ministrem Spraw Wojskowych, generałem Tadeuszem Kasprzyckim tajny protokół,na mocy którego Francja zobowiązała się,że w razie agresji niemieckiej na Polskę przyjść jej z pomocą tj. wspierać ją lotnictwem w pierwszym dniu wojny, ograniczonymi działaniami zaczepnymi w trzecim dniu wojny, a po 15 dniach od mobilizacji generalną ofensywą.

W czasie II wojny światowej głównodowodzący wojsk francuskich. W 1939 roku po ataku Niemiec na Polskę po uzgodnieniach z Wielką Brytanią w Abbeville współautor tzw.dziwnej wojny, która doprowadziła ostatecznie do wstrzymania jakichkolwiek akcji przeciwko Niemcom na zachodzie. Współodpowiedzialny za klęskę i kapitulację Francji w 1940. Za porażkę z Niemcami i błędy w dowodzeniu odwołany ze stanowiska naczelnego wodza. Zastąpiony przez generała Maxime Weyganda. Po upadku Francji aresztowany przez rząd Vichy. Od 1943 do zakończenia wojny, więziony w obozie koncentracyjnym Buchenwald.