3629
3309
Iwan Sierow
Iwan Sierow
Iwan Sierow

Iwan Sierow ur. 16 września 1905 na rosyjskiej wsi Afimskaja koło Wołogdy, zm. 1 lipca 1990 w Moskwie – oficer Armii Czerwonej, generał-pułkownik, od 1954 do 1958 roku szef KGB, następnie od 1958 do 1963 roku na stanowisku szefa Wywiadu Wojskowego GRU. Jeden z największych zbrodniarzy stalinowskich. Ponosi odpowiedzialność za mord polskich oficerów w Katyniu.

2 września 1939 r. objął funkcję Ludowego Komisarza Spraw Wewnętrznych Ukraińskiej SRR. Po radzieckiej agresji na Polskę 17 września 1939 r. zajmował się przesiedleniem ludności polskiej z zajętych kresów wschodnich RP. Rozbijał polską konspirację niepodległościową (ZWZ) (w tym osobiście przesłuchiwał i torturował Leopolda Okulickiego, późniejszego Komendanta Głównego AK, który został wówczas osadzony w więzieniu na Łubiance).

W latach 1941 - 1943 sprawował stanowisko zastępcy szefa kontrwywiadu Smiersz przy NKWD, oraz szefa NKGB, następnie (1943 - 1945) zastępca Ławrientija Berii, szefa NKWD.

Mianowany 6 marca 1945 doradcą NKWD przy Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego (MBP) osobiście, jako gen. Iwanow, przeprowadził 27 i 28 marca 1945 r. aresztowanie 16 przywódców Polski Podziemnej, postawionych następnie przed sądem w Moskwie (proces szesnastu). Kierował działaniami NKWD na ziemiach polskich i nadzorował masowe aresztowania byłych akowców. Walnie przyczynił się do rozbicia struktur AK i Polskiego Państwa Podziemnego.

Za porwanie polskich przywódców Stalin odznaczył go tytułem Bohatera Związku Radzieckiego i awansował do stopnia generała-pułkownika. Bolesław Bierut nadał mu w kwietniu 1946 Krzyż Orderu Virtuti Militari IV klasy. Order został odebrany Sierowowi dopiero w roku 1995 przez prezydenta RP, Lecha Wałęsę.

Sierow m.in. brał udział w tłumieniu powstania węgierskiego w 1956 roku. Przyleciał tam pod koniec 1956 roku, żeby osobiście dowodzić operacjami KGB. Powodem usunięcia Sierowa ze stanowiska szefa GRU i kresu jego kariery była afera szpiegowska płk. Olega Pienkowskiego, z którym był zaprzyjaźniony.

W 1965 roku przeszedł w stan spoczynku, zmarł 1 lipca 1990 roku.