186
187
187
Służba Zwycięstwu Polski (SZP)

Służba Zwycięstwu Polski (SZP) - polska organizacja konspiracyjna podczas II wojny światowej.

Powołana 27 września 1939 roku (jeszcze podczas oblężenia Warszawy) na rozkaz dowódcy obrony Warszawy generała Juliusza Rómmla. Dowódcą SZP został generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz.

"Dane mi przez Naczelnego Wodza w porozumieniu z rządem pełnomocnictwo dowodzenia w wojnie z najazdem na obszarze całego Państwa przekazuję gen. bryg. Michałowi Tadeuszowi Tokarzewskiemu – Karaszewiczowi z zadaniem prowadzenia dalszej walki o utrzymanie niepodległości i całości granic."

Cele organizacji obejmowały: walkę o wyzwolenie Polski w granicach przedwojennych, odtworzenie i reorganizację armii polskiej oraz powołanie tymczasowych ośrodków władzy.

SZP podporządkowała się Rządowi RP na uchodźstwie. Uważana przez gen. Władysława Sikorskiego za zbyt zbliżoną do obozu sanacyjnego została rozkazem Naczelnego Wodza rozwiązana i zastąpiona z dniem 13 listopada 1939 roku przez Związek Walki Zbrojnej (ZWZ). Była pierwszą organizacją zbrojną Polskiego Państwa Podziemnego. Dotychczasowy dowódca SZP, gen. Michał Karaszewicz-Tokarzewski został mianowany komendantem ZWZ na obszar okupacji sowieckiej.


Organizacja SZP


Dowództwo Główne SZP - gen. Michał Tokarzewski-Karaszewicz

Sztab – płk dypl. Stefan Rowecki "Grabica"

  • Oddział I (organizacyjny) – mjr. Antoni Sanolca "Kapnik"
  • Oddział II (informacyjno-wywiadowczy) – mjr. Wacław Berka "Brodowicz"
  • Oddział III – płk dypl. Janusz Albrecht "Wojciech"
  • Oddział IV (kwatermistrzostwo) – płk dypl Andrzej Świtalski "Dąbrowa"
  • Oddział V (łączność) – kpt. Leon Chendyński "Gruda"
  • Oddział VI (prasy i propagandy) – mjr Tadeusz Kruk-Strzelecki "Szczepan"
  • Oddział VII (finansowy) – mjr Stanisław Thun "Malcz"okęg warszawski

Dowództwa Wojewódzkie

  • Okęg Warszawski - Henryk Józewski "Olgierd"
  • Okęg Lubelski - ppłk Józef Spychalski "Socha"
  • Okęg Łódzki - płk Stanisław Sasabowski "Węglarz"
  • Okęg Kielecki - płk dypl. Leopold Engels-Regis "Śląski"
  • Okęg Krakowski - mjr. Jan Cichocki "Kabat"
  • Podokręg Zagłębie Dąbrowskie - ppłk Henryk Kowalówka "Oset"


Bibliografia

  • Stefan Korboński: Polskie Państwo Podziemne. Bydgoszcz: Wydawnictwo Nasza Przyszłość.
  • Lesław Marian Bartelski: AK. T. 1, Podziemna armia 27.IX.1939-30.VI.1943. Warszawa: "Tekst", 1990. ISBN 83-85188-00-2.