Wachlarz – kryptonim wydzielonej organizacji dywersyjnej Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej, utworzonej latem 1941 w związku z wybuchem wojny niemiecko-radzieckiej.

Pierwszym kryptonimem cyfrowym była "18" zamieniona jesienią 1942 na "27". W sprawozdaniach Dowódcy ZWZ-AK pojawia się też określenie "Akcja W".

Strefa planowanych działań "Wachlarza" obejmowała ogromne obszary ZSRR na wschód od przedwojennej granicy II Rzeczypospolitej, od Morza Bałtyckiego po Kijowszczyznę i Podole.

Celem powołania "Wachlarza" było prowadzenie akcji dywersyjnej na szlakach aprowizacyjnych armii niemieckiej walczącej w ZSRR oraz organizowanie osłony dla planowanego na ziemiach polskich powszechnego powstania zbrojnego.

W pierwszej fazie powstania przewidywano m.in. podjęcie akcji dywersyjnych na liniach komunikacyjnych, w celu opóźnienia wycofywania się na tereny polskie wojsk niemieckich pobitych przez Sowietów. Najefektowniejszym przykładem działalności tej organizacji było przedostanie niemieckiej części rakiety V2 na Zachód, gdzie przy pomocy Polaków alianci mogli poznać nowoczesne konstrukcje niemieckie.

Początkowo kadrę "W" stanowili oficerowie Tajnej Armii Polskiej (TAP), wcielonej we wrześniu 1941 do ZWZ.

Pod koniec 1942 (formalny rozkaz Dowódcy Armii Krajowej gen. Roweckiego z 22 stycznia 1943), w miarę nasilania się akcji dywersyjnych, "Wachlarz" i działający od 1940 Związek Odwetu zostały podporządkowane Kierownictwu Dywersji – Kedywowi.

Odcinki Wachlarza

• Odcinek I: Lwów - Tarnopol - Płoskirów - Winnica - Żmerynka - Dniepropawłowsk
• Odcinek II: Równe - Zwiahel - Żytomierz - Kijów
• Odcinek III: Brześć - Pińsk - Dawigródek - Mozyrz - Homel
• Odcinek IV: Lida – Mińsk – Boryszów - Orsza
• Odcinek V :Wilno – Dyneburg - Połock

Znani wywiadowcy i współpracownicy Wachlarza

• Grażyna Lipińska wówczas w randze kapitana, współpracowała z IV Odcinkiem Wachlarza.
• Alfred Paczkowski - dowódca odcinka III.