372
196
Paweł Wasiljewicz Zielenin
Paweł Wasiljewicz Zielenin

Paweł Wasiljewicz Zielenin (ur. 1902, zm. 1965) – funkcjonariusz NKWD, w okresie II wojny światowej funkcjonariusz radzieckiego kontrwywiadu wojskowego Smiersz, generał lejtnant (od 26 maja 1943 roku).

Urodził się w rodzinie kowala. Od 1918 roku w Armii Czerwonej, a od 1920 roku w organach Czeka na kolei Ukrainy. Od 1929 roku członek WKP(b). W 1941 roku szef Pierwszego Zarządu NKGB Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, szef wydziału kontrwywiadu NKWD Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej i szef Specjalnego Oddziału NKWD 30 Armii. W latach 1941–1943 szef Oddziałów Specjalnych NKWD Frontu Południowego, Frontu Północno- Kaukaskiego, Grupy Czarnomorskiej i Frontu Południowo-Zachodniego.

W latach 1943–1944 szef kontrwywiadu Smiersz Frontu Zachodniego, a w latach 1944–1945 szef kontrwywiadu Smiersz 3 Frontu Białoruskiego.

W latach 1945–1947 szef kontrwywiadu Grupy Wojsk Radzieckich w Niemczech.

W latach 1947–1948 w dyspozycji Biura Kadr Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR (MGB)[1]. W grudniu 1948 roku zwolniony z MGB do rezerwy ze względów zdrowotnych. W październiku 1951 roku aresztowany pod zarzutem "działalności wywrotowej w organach MGB". 23 sierpnia 1952 roku skazany na podstawie art. 58-1 "b" Kodeksu karnego RFSRR na przymusowe leczenie "w izolacji". W 1954 zwolniony na mocy amnestii i pozbawiony rangi generała postanowieniem № 2395-1145ss Rady Ministrów ZSRR z 3 grudnia 1954 roku za "kompromitujące czyny niegodne wysokiej rangi generała podczas pracy w organach bezpieczeństwa państwowego".

W 2011 roku rosyjski historyk Nikita Pietrow, wiceprzewodniczący Stowarzyszenia Memoriał, opublikował odnalezioną w archiwach KGB szyfrowaną depeszę wysłaną w lipcu 1945 roku przez gen. Wiktora Abakumowa, dowódcę wojskowego kontrwywiadu Smiersz, do szefa NKWD Ławrentija Berii. Z depeszy wynikało, że 20 lipca z Moskwy do Olecka przybyła specjalna ekipa funkcjonariuszy Smiersza kierowana przez gen. Iwana Gorgonowa, mająca przeprowadzić "likwidację zatrzymanych w lasach augustowskich bandytów". Likwidacją mieli dowodzić gen. Gorgonow oraz szef kontrwywiadu Smiersz 3 Frontu Białoruskiego gen. Paweł Zielenin. Liczba 592 osób, wymieniona w depeszy Abakumowa, odpowiada prawie dokładnie liczbie mieszkańców regionu zaginionych w czasie obławy. Według Nikity Pietrowa z depeszy wynika, że obława została przeprowadzona na osobisty rozkaz Józefa Stalina.


Odznaczenia

19 kwietnia 1945 roku odznaczony Orderem Suworowa II Klasy.

http://www.novayagazeta.ru/data/2011/gulag51/00.html