Centralne Biuro Komunistów Polskich – ośrodek komunistów polskich w ZSRR.

Centralne Biuro Komunistów Polskich powstało w styczniu 1944, po wielu naradach KC partii bolszewickiej. Za datę powołania uważa się 10 stycznia 1944, kiedy to wydano dokument programowy Biura. Organizatorzy wymienili kilka powodów powołania CBKP: wzgląd na przesuwanie się Armii Czerwonej w kierunku dawnych ziem wschodnich Rzeczypospolitej i zbliżającą się konieczność ułożenia dobrych stosunków ze Związkiem Sowieckim, spotkało się całkowitym poparciem CBKP dla nowej wschodniej granicy Polski w oparciu o tzw.Linie Curzona bez Lwowa, Grodna i Wilna oraz akceptacją okupacji radzieckiej polskich terenów wschodnich II RP.

Organizatorzy CBKP przyznali sobie sami funkcję nadrzędną nad PPR.

Kierownictwo CBKP

• Aleksander Zawadzki – przewodniczący
• Stanisław Radkiewicz – sekretarz
• Karol Świerczewski – członek
• Jakub Berman – członek
• Wanda Wasilewska – członek
• Hilary Minc – pełnomocnik
• Stefan Wierbłowski – pełnomocnik

Pracami Biura faktycznie kierował Berman. Ta siódemka była aprobowana przez Kreml i posiadała znaczny wpływ na komunistów, jak i na wojska Berlinga w Rosji oraz w kraju. Zawadzki jako przewodniczący miał prowadzić zasadnicze rozmowy z przedstawicielami rządu sowieckiego i KC partii bolszewickiej. Wspólnie ze Świerczewskim miał czuwać nad aparatem politycznym wojska i zajmować się sprawami rozbudowy Korpusu.

Wasilewska była odpowiedzialna za działalność Związku Patriotów Polskich. Sprawy krajowe należały do Bermana, który z Radkiewiczem kierował sprawami Biura. Minc opracowywał projekt przyszłej polityki, społeczno-gospodarczej w Polsce. Sprawy propagandy podlegały Wierbłowskiemu.

Biuro kierowało obsadą stanowisk w ZPP, I Korpusie Armii Polskiej w ZSRR, następnie Armii Polskiej w ZSRR. Prowadziło poszukiwania i ewidencję komunistów polskich w ZSRR, powołało Polski Sztab Partyzancki, współdecydowało o składzie Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego i treści manifestu. . Na przełomie lipca i sierpnia 1944 członkowie Biura weszli w skład władz PPR, m.in. trzech do 5 osobowego Biura Politycznego. W sierpniu 1944 na miejsce Biura powołano KC PPR w Moskwie.