Przedwojenny herb

Jaworów – miasto polskie, powiatowe, województwa lwowskiego do 1939 w Polsce. Po 1945 na mocy paktów rozbiorowych został siłą wcielony do ZSRR pod okupację radziecką. Obecnie Jaworów jest pod administracją ukraińską.

Położony na zachód od Lwowa; na Płaskowyżu Tarnogrodzkim, nad rzeką Szkło (dopływ Sanu)

Pierwsze wzmianki pochodzą z lat 1376 i 1408. Jaworów wymieniany w nich jest jako własność księcia opawskiego i raciborskiego Wacława. W 1569 r. otrzymał prawa magdeburskie od króla Zygmunta II Augusta. W mieście znajdowała się rezydencja króla Jana III Sobieskiego, w której w 1683 r. otrzymał gratulacje od papieża Innocentego XI po zwycięstwie nad Turkami pod Wiedniem. Resztki zamku Sobieskiego służyły w okresie zaborów za areszt.

Do 1772 r. Jaworów był ważnym ośrodkiem handlowym i rzemieślniczym (obuwniczym) na szlaku Lwów – Jarosław. W okresie zaborów było miastem powiatowym w austriackiej prowincji Galicja. W 1914 r. miasto liczyło 10 500 mieszkańców (w tym 1500 Polaków, 2700 Żydów, dużą społeczność stanowili Czesi). W czasie II wojny światowej w Jaworowie znajdowało się getto dla ludności żydowskiej, w którym przetrzymywano ponad 5000 osób.

W 1824 w Jaworowie urodził się Wawrzyniec Żmurko - polski matematyk, profesor Uniwersytetu Lwowskiego i Politechniki Lwowskiej, wynalazca konograficznych przyrządów geometrycznych, uważany za prekursora słynnej lwowskiej szkoły matematycznej.

W okresie tzw. Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej Ukraińcy zamordowali w Jaworowie 17 Polaków, po wcześniejszych torturach i próbie wymuszenia na nich przyznania się do rzekomego spisku wobec nowej władzy ukraińskiej.

24 lipca 1944 Jaworów został zdobyty przez wojska radzieckie a po 1945 roku trafił pod okupację radziecką. Obecnie pod administracją ukraińską.

Zabytki

Z zabytków pozostał kościół wybudowany w XVII w., cerkiew św. Jura z XVI w., klasztor bazylianek z 1621 r., cerkiew z końca XIX w. oraz synagoga zniszczona w 1941 r.

Pobliskie miejscowości

• Niemirów
• Sądowa Wisznia
• Janów
• Gródek Jagielloński

Źródła

• Edward Webersfeld - Jaworów : monografia historyczna, etnograficzna i statystyczna. – Lwów: Nakł. Magistratu M. Jaworowa, druk. Wł. Łozińskiego, 1904, 82 s.

Mapy: