304
307
304
305
Kościół św. Anny w Wilnie

Kościół św. Anny w Wilnie − polski kościół usytuowany w Wilnie przy ulicy św. Anny 8, tuż przy brzegu rzeki Wilejki. Wybudowany w stylu późnego gotyku gdańskiego.

Kościół św. Anny w Wilnie
Fasada kościoła św. Anny

Powstał na przełomie XV i XVI wieku, z fundacji wielkiego księcia li­tew­skie­go i późniejszego króla pol­skie­go Aleksandra Jagiellończyka, jako kaplica św. Anny przy zespole kla­sztor­nym bernardynów. Architektem był najpewniej budowniczy miejski z Gdańska, Michał Enkinger, przy­sła­ny tu przez radę miejską na prośbę króla. Po pożarze w roku 1563 od­bu­do­wa­no zwalone sklepienia, a w 1581 roku świątynia została wyś­wię­co­na w obecności biskupa kra­ko­wskie­go i wileńskiego Jerzego Ra­dzi­wił­ła i późniejszego arcybiskupa lwowskiego Jana Solikowskiego. W 1747 roku Jan Krzysztof Glaubitz wzniósł w kościele trzy nowe ołtarze. Świątynia remontowana była jeszcze kilkakrotnie; gruntownie w latach 1900-1904 (po kolejnym pożarze) pod kierunkiem Józefa Piusa Dzie­koń­skie­go i Sławomira Odrzywolskiego.

Według opowiadań, Napoleonowi podczas wyprawy na Moskwę tak się spodobał kościół św. Anny, że z chęcią przeniósłby go do Paryża. W 1812 roku na kilka lat kościół zamieniono na magazyn wojskowy.

Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie
Pomnik Adama Mickiewicza na tle Kościoła św. Anny

Świątynia posiada efektowną, ko­ron­ko­wą fasadę, dekorowaną 33 ro­dza­ja­mi ceglanych kształtek. Podobną maswerkową dekorację mają szczyty kościoła franciszkanów św. Trójcy i zna­j­du­ją­cej się przy nim kaplicy św. Anny w Gdańsku oraz dom kupców hanzeatyckich (tzw. Dom Perkuna) w Kownie. Wyposażenie kościoła jest neogotyckie, z XIX wieku, jedynie póź­no­ba­ro­ko­we ołtarze (główny i dwa boczne), zaprojektowane przez Jana Krzysztofa Glaubitza, pochodzą z XVIII wieku. W ołtarzu głównym znajduje się obraz św. Anny Samotrzeć.

Obok kościoła stoi neogotycka dzwonnica z roku 1874 (arch. Nikołaj Cza­gin), nawiązująca stylem do późnego gotyku. Tuż obok kościoła znajduje się pomnik Adama Mickiewicza.