Henryk Pająk (ur. 15 lutego 1937 w Skarżysku-Kamiennej) – polski pisarz, prozaik, publicysta, wydawca.
Pochodzi z rodziny chłopskiej. W wieku 10 lat został poważnie ranny po wybuchu poniemieckiego
niewypału. Absolwent filologii polskiej na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej. Po studiach
krótko pracował jako nauczyciel gimnazjalny, potem dziennikarz rolny w prasie lubelskiej.
Twórczość artystyczną zaczynał od poezji. W 1959 był współzałożycielem lubelskiej grupy
poetyckiej "Prom", działającej do 1964. W 1960 wraz z innymi członkami grupy należał do
kolegium redakcyjnego "Biuletynu Młodego Twórcy". Publikował wraz z nimi również w
czasopiśmie "Kamena". W 1962 jego wiersze ukazały się zbiorze poezji pt. "Prom", wydanym
przez Wydawnictwo Lubelskie. Często uczestniczył w spotkaniach autorskich dla młodzieży i
robotników. Wydał dwa własne tomy poezji. Jeden z nich nosi tytuł Zanim powrócę (1965). W
tomiku "Amen" (1993) zamieścił wybór wierszy z lat 1960-1993.
Twórczość prozatorską rozpoczął od beletryzacji pamiętnika Henryka Cybulskiego, przywódcy
samoobrony ludności polskiej przed Ukraińcami z UPA na Wołyniu – "Czerwone noce" (1967,
1969, 1974, 1977, 1990). Później z tej samej tematyki napisał powieść "Los" (1969), w której
zbeletryzował walki grupy żołnierzy Wołyńskiej 27 Dywizji AK.
W czasach PRL opublikował m.in. takie książki jak "Tam, za snem", "Wolny", "Druga śmierć" (1971, 1981).
Uprawiał reportaż i wiele cech jego twórczości ma w nim swoje źródło. Zajmował się przede
wszystkim problematyką wiejską i wojenno-partyzancką. Z czasem jego książki skłaniały się coraz
bardziej w stronę psychologii postaci.
Na początku lat 90. założył w Lublinie własne wydawnictwo "Retro". Publikuje w nim książki
swojego autorstwa oraz opracowania innych autorów piszących o zbliżonej tematyce, np. płk.
Stanisława Żochowskiego z Australii, byłego szefa Sztabu Narodowych Sił Zbrojnych. Na początku
lat 90. wydał 3 tomy tajnych dokumentów UB-SB: "Informator o nielegalnych antypaństwowych
organizacjach i bandach zbrojnych działających w Polsce Ludowej w latach 1944-1956", (1993);
"Informator o osobach skazanych za szpiegostwo w latach 1944-1984", (1994); "Straceni w
polskich więzieniach 1944-1956", (1994). Napisał do nich przedmowy. Był za te publikacje
kilkakrotnie przesłuchiwany przez UOP.
Na zlecenie „władzy”, kilkakrotnie wzywano go do prokuratury, w celu złożenia wyjaśnień w
sprawie oskarżeń o tzw. szkalowanie Żydów , np. w związku z publikacją książek "Strach być
Polakiem" (1997) oraz "Żydowskie oblężenie Oświęcimia" (1999). Nigdy jednak nie postawiono
mu żadnych zarzutów, nigdy też nie został skazany prawomocnym wyrokiem sądu.
Po 1989 roku jego książki zostały uznane za „niepoprawne polityczne” i objęte nieoficjalnym zakazem wydaniczym.
Twórczość
Zanim powrócę. Wyd. Lubelskie, Lublin 1965, ss. 32. Seria: Lubelska Biblioteka Poetycka T. 24.
Cybulski H., Czerwone noce. Opracowanie literackie H. Pająk. Wyd. I, MON, Warszawa 1966, ss. 359.
Cybulski H., Czerwone noce. Opracowanie literackie H. Pająk. Wyd. II, MON, Warszawa 1969, ss. 376.
Druga śmierć. Wyd. I, KiW, Warszawa 1971, ss. 231.
Pęknięty świat. Wyd. KiW, Warszawa 1972, ss. 248.
Cybulski H., Czerwone noce. Opracowanie literackie H. Pająk. Wyd. III, MON, Warszawa 1974, ss. 388.
Zerwanie. Wyd. Lubelskie, Lublin 1976, ss. 159.
Posłuchaj Moniko. Wyd. I. Wyd. Lubelskie, Lublin 1977, ss. 176. (Wyd. II – 1979, ss. 168)
Cybulski H., Czerwone noce. Opracowanie literackie H. Pająk. Wyd. IV, MON, Warszawa 1977, ss. 392.
Druga śmierć. Wyd. II. Wyd. Lubelskie, Lublin 1981, ss. 158. ISBN 83-222-0097-8
Za cieniem cień. Wyd. Lubelskie, Lublin 1989, ss. 223.
Cybulski H., Czerwone noce. Opracowanie literackie H. Pająk. Wyd. 5 zm. Bellona, Warszawa 1990, ss. 375. ISBN 83-11-07834-3
Jeżeli chcesz wesprzeć rozwój naszego wspólnego serwisu, przekaż darowiznę przez PayPal:
Aktualności/Apele
Apel o pomoc dla polskiego Radia Lwów!
2024-08-10
Rozgłośna Lwowska Polskiego Radia powstała w 1930 roku, a zlikwidowana została przez sowieckie władze okupacyjne w 1939 roku, cieszyła się w II Rzeczypospolitej dużym wzięciem, a to dzięki słynnej "Wesołej Lwowskiej Fali" - która była najpopularniejszą audycją radiową - z 6-milionową publicznością!.
Polskie Radio Lwów istniało niespełna 19 lat i wydawało się, że jest to już zamknięta karta polskiej radiofonii. Tak jednak nie było. W 1992 roku ...