Polski herb miasta
w okresie międzywojennym

Turka (dawniej też Turka nad Stryjem) - miasto polskie . Do 1939 Turka była miastem powiatowym w województwie lwowskim w Polsce. Po 1945 na mocy paktów rozbiorowych została siłą wcielona do ZSRR pod okupację radziecką. Obecnie Turka jest pod administracją ukraińską i jest oddalona o niespełna 30 km od „granicy” z Polską. Miejscowość tą dzieli od Lwowa blisko 135 km (ok. 80 km od Ustrzyk Dolnych).

wydanym w Medyce dnia 27 czerwca 1431 przez króla Władysława Jagiełłę Turkę otrzymał Vancza Valachus i jego synowie: Chotko, Iwanko i Janko. Ten donacyjny przywilej potwierdził król Władysław III Warneńczyk w 1444 na rzecz braci Chotka i Jankona, a król Zygmunt I ponownie w 1519. W roku 1730 Turka otrzymała prawa miejskie (miasto lokowane na prawie magdeburskim przez Antoniego Kalinowskiego). Po 1730 utworzono tutaj dom misyjny dla jezuitów, zaś po kasacie zakonu w 1773 powstała parafia.

Z 1730 pochodzą pierwsze wzmianki dotyczące Żydów osiedlających się w mieście. W połowie XVIII stulecia mieszka tu 25 rodzin żydowskich.

Do roku 1772 Turka znajdowała się w ziemi przemyskiej województwa ruskiego w Rzeczpospolitej.

Od 1772 po pierwszym rozbiorze Polski w składzie Królestwa Galicji i Lodomerii. W 1778 powstał murowany kościół rzymskokatolicki, a w XIX wieku cmentarz żydowski, zaś w 1903 gmina żydowska uzyskała samodzielność. Od roku 1905 przez miejscowość prowadzi linia kolejowa łączącą Użhorod z Samborem, znajduje się tu dworzec kolejowy.

W okresie międzywojennym Turka była miastem powiatowym, w województwie lwowskim w Polsce , siedzibą sądu powiatowego, urzędu skarbowego, gimnazjum prywatnego. W roku 1921 liczyło 10 030 mieszkańców, z czego 4201 Żydów. W tym czasie starostą był Tadeusz Zawistowski, zaś burmistrzem Michał Grudziński.

Po zakończeniu obrony z września 1939 Turka znalazła się w części zajętej przez ZSRR. Od 4 grudnia 1939 znajdowała się w składzie USRR, w obwodzie drohobyckim. Po ataku Niemiec na ZSRR miasto znalazło się pod okupacją niemiecką. Od 1 sierpnia 1941 na terenie powiatu Sambor Dystryktu Galicja w składzie Generalnego Gubernatorstwa. W styczniu 1942 r. miały miejsce masowe egzekucje ludności żydowskiej. W sierpniu 1942 Niemcy wywieźli ok. 4000 Żydów do Obozu Zagłady w Bełżcu. W grudniu 1942 pozostałych przy życiu turczańskich Żydów deportowano do getta w Samborze. Od 1943 rozpoczęło się w powiecie turka (jak i na całym obszarze południowo-wschodnich Kresów Wschodnich) ludobójstwo Polaków dokonywane przez ukraińskich nacjonalistów i miejscową ludność ukraińską.

Po II wojnie światowej Turka ponownie znalazła się w składzie Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej - początkowo w obwodzie drohobyckim, później ponownie we lwowskim. Po uzyskaniu w 1991 niepodległości przez Ukrainę miasto znajduje się pod administracją ukraińską.

Ważniejsze obiekty

• Kościół rzymskokatolicki pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
• Cerkiew Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja
• Cerkiew św. Mikołaja
• Cerkiew Zaśnięcia NMP
• Synagoga Tempel w Turce
• Cmentarz żydowski w Turce
• Rynek miejski

Turystyka

Widok na Turkę

W mieście znajdują się źródła wody mineralnej, m.in.: słynnej polskiej "Naftusi"

Ludzie związani z miastem

• Zygmunt Albert - polski lekarz anatomopatolog, profesor nauk medycznych i badacz, historyk medycyny
• Adam Karpiński - polski taternik, alpinista i himalaista, inżynier mechanik, konstruktor lotniczy, lotnik
• Rudolf Regner - polski kapral rezerwy WP, harcerz w stopniu Harcerza Orlego. Biały Kurier

Bibliografia

• Mapa WIG Turka Pas 52 Słup 36 Warszawa 1937
• Księga adresowa Polski (wraz z W.M. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa Towarzystwo Reklamy Mię­dzy­na­ro­do­wej Warszawa 1928 s. 1574